در معرفی گیاهان حساس (قسمت اول) که قسمت اول از گیاهان حساس بود بیان کردیم که گیاهان حساس (Sensitive Plants) گیاهانی هستند که با محرک های خارجی مختلفی واکنش نشان داده و از جمله شگفتی های این دنیا به شمار میآیند. در این مطلب به معرفی بخش دوم این گیاهان که برخی گیاه آپارتمانی هستند میپردازیم که رفتاری حساس تر و به مراتب عجیب تر از گیاهان مطلب پیشین از خود نشان میدهند. در این مطلب به معرفی گیاهان حساس (قسمت دوم) خواهیم پرداخت.
دسته دوم گیاهان حساس
- Bryonia dioica (گیاه فاشرا)
- Monstera (برگ انجیری)
- Catasetum (گل ارکیده)
- Arabidopsis (رَشادی گوش موشی)
گیاه حساس فاشرا
المر وایلر (Elmar Weiler) و همکارانش از کاشفان رفتار این گیاه حساس بودند.
آن ها دریافتند که افزایش سطح اکتا دکانوئید ها، (ناشی از لمس گیاه) با حالت سیم پیچی شده پیچک فاشرا (Bryonia dioica) ارتباط دارد، به این صورت که اگر فاشرا لمس نگردد و اسید جاسمونیک آن افزایش نیابد و تغییری در آن رخ ندهد، این گیاه به صورت فیزیولوژیکی میتواند به رشد شبه سیم پیچی شده خود ادامه دهد.
پس مهمترین عامل در رشد پیچک وار فاشرا، عدم وجود محرک های مکانیکی است.
گیاه حساس برگ انجیری
تاک مونسترا (Monstera) تکنیکی غیرمعمول برای یافتن درخت میزبان جهت صعود دارد.
این گیاه با جستجوی تاریکی سایه درخت میزبان خود، با رشد در امتداد زمین سفر میکند. این حرکت به سوی تاریکی را اسکاتوتروپیسم مینامند. مونسترا سفر به سوی تاریکی را تا هنگامی که درخت میزبان را لمس نکند، ادامه میدهد؛ اما بلافاصله پس از برخورد با میزبان خود، با یک تغییر چشمگیر جهت رشد خود را تغییر میدهد.
انجیر خفه کننده (Ficus costaricensis) تعامل شیطانی تر با درختان میزبان دارد.
ریشه های این گیاه حساس از درخت میزبان به سمت پایین رشد میکنند و علاوه بر پیچیدن در اطراف تنه ،خود را به یکدیگر وصل میکنند . با ادامه این روند رشد در نهایت آنها را محاصره کرده و از رشد بیشتر تنه میزبان جلوگیری میکنند. این ریشه ها فشار بسیاری به ریشه های درخت میزبان خود وارد میکنند که به آن آسیب رسانده و سرانجام میزبان را به شکلی متناسب با نام خود میکشند!
به این ترتیب، فرد خفه کننده بدون رقابت از میزبان سابق خود تنها میماند.
در مطلب درباره گیاه مونسترا اطلاعات کامل تری بخوانید و با نگهداری از گیاه مونسترا از این گیاه حساس مراقبت کنید.
گیاه حساس گل ارکیده
وقتی بازدیدکنندهای به پرچم های مرکزی گل نر ارکیده برخورد کند، نیروی چسبندهای از گیاه ترشح میشود.
نیروی دیسکی چسبنده همراه با کیسه های گرده در درون گلبرگهای گل قرار دارد که آنقدر قوی هست تا بتواند بازدیدکننده و گرده افشانی چون زنبور عسل را از پا درآورد. این تجربه و بار کیسه گرده بزرگ متصل به آن، میتواند چنان آسیب زا باشد که زنبور عسل مکانهای بازدیدکننده بالقوه آینده را با دقت ارزیابی کند و گلهای مونث را بجای مواد مذکر انفجاری ترجیح دهد!
به این ترتیب، گلهای نژاد Catasetum ممکن است در رقابت برای گرده افشانی، ورژن تکاملیافته گلهای ماده باشند.
گیاه حساس رَشادی گوش موشی
رَشادی گوش موشی (Arabidopsis thaliana) گیاه مین یاب!
گیاه مین یاب گیاهی یکساله و دولپهای است؛ تا ارتفاع 20-30 سانتیمتر رشد میکند. رنگ گلهای آن همواره سفید بوده و هر گل از چهار گلبرگ تشکیل شده است. این گیاه حساس ۵ کروموزوم دارد که در مقایسه با گیاهان آپارتمانی دیگر، عدد کمی ست. نوع تراریخته ای از آرابیدوپسیس وجود دارد که میتواند مینها و مواد منفجره ی پنهان شده در خاک را پیدا کند. بدین صورت که رنگ برگهای گیاه بعد از تماس با مواد انفجاری از سبز به قرمز تغییر مییابد و این ویژگی به علت ایجاد تغییر ژنتیکی در گیاه میباشد. در واقع هنگامی که این گیاه در حضور No2 رشد کند پس از سه تا پنج هفته برگهای آن از سبز به قرمز تغییر رنگ میدهد.
رفتار گیاه به این دلیل است که به دی اکسید نیتروژن موجود در مواد منفجره واکنش نشان میدهد.
همچنین از دیگر رفتار های عجیب این گیاه حساس در این است که اگر ریشه های آن با موانعی صیقلی برخورد کند، ریشه های تحریک شده لمسی، از رشد در جهت نیروی گرانش خودداری کرده و به رشد در جهت دیگری ادامه میدهند.
تا جاییکه به قدر کافی محل تماس با مانع صیقلی فاصله بگیرد.
امیدواریم که مطالعه مطلب معرفی گیاهان حساس (قسمت دوم) برای شما مفید و لذتبخش بوده باشد.